Các câu hỏi thường có của bệnh nhân u gan liên quan đến chẩn đoán ung thư gan

Câu 1: Làm sao biết bị u gan hay không?

Với phương tiện siêu âm phổ biến khắp các tỉnh thành hiện nay, siêu âm bụng là phương tiện đầu tiên được sử dụng để đánh giá về tình trạng gan qua hình ảnh: viêm gan, xơ gan, u gan, sỏi trong gan, áp xe gan…
Độ nhạy để phát hiện tổn thương gan có kích thước > 1cm là >90%
Có hai tình huống phát hiện:
- Phát hiện tình cờ qua siêu âm như đi khám sức khỏe, siêu âm theo dõi định kỳ do các bệnh lý khác như viêm gan siêu vi, xơ gan, tiểu đường…
- Phát hiện khi có triệu chứng như khó tiêu, đau tức hạ sườn, vàng da...
Lời kết: nên siêu âm khám sức khỏe định kỳ hàng năm hoặc siêu âm theo hẹn của bác sĩ
KHẢ NĂNG PHÁT HIỆN U NHỎ D< 2-3CM RẤT CAO, ĐỒNG NGHĨA KHẢ NĂNG ĐIỀU TRỊ HẾT BỆNH RẤT LỚN

Câu 2: Làm sao biết được u gan của tôi là ung thư gan

Ung thư gan chia làm 2 nhóm chính:
Ung thư gan nguyên phát (là ung thư sinh ra từ gan) và ung thư gan thứ phát (ung thư nơi khác di căn vào gan như ung thư dạ dày hoặc ung thư phổi di căn gan…)
Để chẩn đoán ung thư gan thì bắt buộc phải trải qua nhiều công đoạn và nhiều phương tiện hình ảnh như siêu âm CT hoặc MRI cũng như xét nghiệm kết hợp.
Hơn 80% các ung thư gan có thể chẩn đoán xác định mà không cần sinh thiết u để đánh giá tế bào và mô học

Câu 3: Khi nào cần sinh thiết u gan để xác định ung thư

Khi các tiêu chuẩn chẩn đoán theo phát đồ không thỏa mãn, việc sinh thiết rất cần thiết để quyết định hướng điều trị cho bệnh nhân
Tỉ lệ sinh thiết u gan chiếm khoảng 10-20%
Xu hướng chẩn đoán xác định bằng mô học và tế bào làm cho tần suất sinh thiết u tăng lên

Câu 4: Tôi bị u gan nên chụp CT hay MRI tốt

Mỗi phương tiện hình ảnh có một giá trị nhất định và phù hợp trong một tình huống cụ thể. Bác sĩ điều trị sẽ tư vấn cho bạn nên làm gì để có đủ thông tin góp phần cho chẩn đoán chính xác
Thực tế là một số u chỉ thấy rõ trên siêu âm hoặc CT hoặc MRI. Tất cả thông tin bổ sung cho nhau.
Nhiều khi với siêu âm và CT và xét nghiệm đã đủ tiêu chuẩn chẩn đoán
Chẩn đoán ung thư cần phải cẩn thận và tuân thủ qui trình

Câu 5: Sinh thiết u gan có nguy hiểm không?

Tất cả các can thiệp xâm lấn đều có rủi rỏ dù rất ít
Hai biến chứng thường gặp dù ít xảy ra là chảy máu và gieo rắc tế bào <1-5%
<!--1--> Thủ thuật có thể thực hiện ngoại trú, thời gian thực hiện khoảng 10-15 phút
Kết quả mô học sau sinh thiết khoảng 3 ngày
Lời kết: sinh thiết u gan trở nên thường qui và an toàn nhất là những nơi đã thực hiện nhiều

Câu 6: Khi bị ung thư tế bào gan, làm sao tôi biết tôi bị giai đoạn mấy: sớm hay muộn

Có nhiều yếu tố để đánh giá và có nhiều phác đồ trên thế giới và khu vực để tham khảo cho phù hợp
- Kích thước u (u nhỏ hơn 2-3cm được xem giai đoạn rất sớm hoặc sớm)
- Số lượng khối u: 1 u hay nhiều u
- U nằm hai thùy hay một thùy gan
- Chức năng gan còn tốt hay xấu
- Khối u này có di căn chổ nào chưa (di căn phổi, xâm lấn mạch máu…)
Lời kết: yếu tố nào cũng quan trọng, đôi khi u to lại chưa chắc đáng sợ
Hội đồng hội chẩn gồm nhiều chuyên khoa sẽ xem xét và tư vấn cho bệnh nhân sau khi có kết quả

Câu 7: U gan này có ác không?

- Đầu tiên là phải xác định chính xác là u gan hay không vì các tổn thương khác như áp xe do vi trùng, áp xe do sán lá gan, nang gan….là tổn thương lành tính, đôi khi bị lầm tưởng với khối u
- Các khối u gan thường dạng đặc (<10% dạng nang): được hiểu như một “cục thịt” hơn là một túi nước (như nang gan)
<!--10--> - Để xác định có ác tính không thì phải có nhiều thông tin hơn như các phương tiện hình ảnh như siêu âm CT và MRI…và xét nghiệm và nhất định tuân theo qui trình chẩn đoán đầy đủ và nghiêm túc.
- Đôi khi phải sinh thiết và theo dõi một thời gian mới có đủ tiêu chuẩn chẩn đoán
Lời kết:
Cảm nghĩ cá nhân của một bác sĩ chỉ mang giá trị tham khảo
nên đến và tham khảo nhiều trung tâm uy tín

Câu 8: Ung thư gan là u lành hay ác
Thuật ngữ hoặc chữ “ung thư gan” thường dùng mô tả một sang thương hoặc u ác tính.
Khi nói chữ ung thư nên được hiểu là ÁC TÍNH

Câu 9: Ung thư gan có điều trị hết được không?
Các yếu tố ảnh hưởng tới việc điều trị hiệu quả hay không rất là nhiều như là
- Tuổi tác
- Kích thước khối u
- Giai đoạn khối u
- Chức năng gan
- Chức năng các cơ quan còn lại (tim phổi thận….)
- Mức độ ác tính của khối u
- Bệnh lý nền kèm theo như viêm gan siêu vi, rượu hoặc xơ gan
- Tiền sử phẫu thuật hay hóa trị….
- Diễn tiến tự nhiên của bệnh: thực tế có một số ung thư diễn tiến rất nhanh hoặc rất chậm

Lời kết:
VẬY “ HẾT HAY KHÔNG” CŨNG CHỈ LÀ TIÊN TOÁN MÀ THÔI.

NÊN HIỂU THEO HAI TIÊU CHÍ SAU ĐÂY ĐỐI VỚI UNG THƯ GAN HƠN LÀ ĐIỀU TRỊ “HẾT” HAY KHÔNG:
- THỜI GIAN SỐNG CÒN : CÀNG LÂU CÀNG TỐT
- CHẤT LƯỢNG SỐNG : CHẤP NHẬN Ở MỨC CAO NHẤT

Để đạt được hai tiêu chí này: PHÁT HIỆN UNG THƯ GIAI ĐOẠN SỚM VÀ CÓ NỀN TẢNG SỨC KHỎE TỐT (nghĩa là chức năng gan , thận, tim phổi tốt) thì nhiều sự lựa chọn để điều trị

Câu 10: “Điều trị triệt để là hết bệnh” được hiểu như thế nào

Hiểu cho chính xác hơn là khả năng điều trị triệt để “potientially curative treatment”
Có nghĩa là có thể hiểu là điều trị khối u (tumor itself) ngay thời điểm được phát hiện
Khả năng còn bệnh hoặc tái phát có khả năng xảy ra do nhiều yếu tố:
- Đánh giá sai giai đoạn do nguyên nhân khách quan và chủ quan
- Yếu tố kỹ thuật của từng phương pháp điều trị: không hoàn hảo
- U mới mọc ra trên bệnh lý nền : viêm gan xơ gan
- Mức độ ác tính của từng loại u khác nhau
- …
Hiện tại các phương pháp được xem là khả năng điều trị triệt để như phẫu thuật, hủy u bằng RFA hoặc MWA : thời gian sống qua 5 năm cũng khoảng 40-60%

Lời kết:
“TRIỆT ĐỂ” ĐƯỢC HIỂU LÀ NHIỀU CƠ HỘI VỀ THỜI GIAN SỐNG CÒN HƠN LÀ HẾT BỆNH
XU HƯỚNG ĐIỀU TRỊ ĐA MÔ THỨC LÀ HIỂN NHIÊN (CÓ NGHĨA NHIỀU PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ KẾT HỢP TRONG SUỐT THỜI GIAN ĐƯỢC CHẨN ĐOÁN UNG THƯ GAN)
KHÔNG CÓ PHƯƠNG PHÁP NÀO TỐI ƯU XUYÊN SUỐT

Sẽ tiếp tục cập nhật các câu hỏi thường ngày của bệnh nhân về các phương pháp điều trị hiện nay

Theo Fanpage Dr.nguyenquangthaiduongofficial